EU, internationale echtscheiding makkelijker

Echtparen met verschillende nationaliteiten die in het buitenland wonen, krijgen ingeval van scheiding vaak te maken met enorme rekeningen van advocaten. Een echtscheiding kan voor deze groep gemakkelijk jaren duren. Voor gemengde huwelijken bestaat geen speciale wetgeving, terwijl het binnen de EU gaat om 16 procent van alle scheidingen. De Europese Unie wil op korte termijn een oplossing hiervoor hebben. Maar voorlopig zijn de lidstaten hopeloos verdeeld over hoe dit dan geregeld moet worden.

Binnen Europa bestaan 27 verschillende vormen van juridische regelgeving rondom echtscheiding. Dat maakt de vraag niet eenvoudig te beantwoorden welk regime van toepassing is als mensen gaan scheiden. Er is veel onzekerheid in welk land de echtscheiding moet worden aangevraagd en welke rechtsregels gelden voor de scheiding. Ook de termijnen voor alimentatie en toewijzing van zeggenschap over kinderen kunnen per land sterk verschillen. Brussel wil dat echtparen zelf kunnen kiezen, waarbij hun keuze is gebaseerd op hun nationaliteit of het land waarin ze wonen. Een Grieks-Nederlands stel dat in Ierland woont, zou dan voor een Ierse rechter kunnen scheiden volgens Nederlands recht. Dat is voor rechters nog geen gemakkelijke opgave. Zij worden gedwongen aan buitenlandse echtscheidingswetgeving te voldoen. Zij zouden dan eerst alle regels moeten vertalen om vervolgens ook al die regels te kunnen interpreteren, inclusief jurisprudentie. Dat lijkt voorlopig op luchtfietserij.

Feiten

Binnen de Europese Unie vinden op jaarbasis 2,2 miljoen huwelijken plaats. Daarvan zijn er 350.000 internationaal, ene behoorlijk aantal. Het gaat hierbij om stellen van verschillende nationaliteiten of die woonachtig zijn in het buitenland. In de Unie zijn 900.000 echtscheidingen per jaar, waarvan 16 procent internationaal. Het aantal internationale scheidingen is het hoogst in Estland (50 procent) en het laagst in Hongarije.

Beter voorkomen dan genezen

In de VS is een pre-huwelijkscontract, waarin toekomstige partners de voorwaarden voor echtscheiding vastleggen, heel gewoon. Volgens Brussel verdient dit ook stimulering in Europa. Dat lijkt echter op voorhand niet veel kans van slagen te hebben; het gaat lijnrecht in tegen het romantische beeld dat mensen van een huwelijk hebben: uit liefde en voor eeuwig. Slovenië, de huidige voorzitter van de Europese Unie, hoopt de hervormingen er nog voor de zomer door te drukken. Voorlopig klinkt er weinig bijval voor de plannen.

Bron: Wereldomroep, Vanessa Mock

Internationale echtscheiding verdeelt Europa

De soepele echtscheidingsprocedure in Zweden dreigt tot een zwaarwichtig politiek vraagstuk in de Europese Unie te leiden. Een aantal lidstaten neemt het niet dat Zweden afspraken over grensoverschrijdende echtscheidingsprocedures blokkeert.

De Europese ministers van Justitie beraden zich nogmaals over grensoverschrijdende echtscheidingen. Bedoeling is gemeenschappelijke regels vast te leggen die bepalen waar nationaal recht van toepassing moet zijn. Twee jaar lang botste elk voorstel echter op een veto van de Zweden, die vrezen dat hun rechtbanken in sommige gevallen het meer conservatieve familierecht van andere lidstaten moeten toepassen.

Veel verschillen
Het Zweedse veto ergert vele ministers, die meer rechtszekerheid willen. Volgens schattingen heeft één op de vijf echtscheidingen in Europa een internationaal aspect. Dat zorgt voor slopende en ingewikkelde procedures met een onvoorspelbare afloop, want het familierecht verschilt sterk van lidstaat tot lidstaat. In sommige landen kan een huwelijk na een half jaar ontbonden worden met wederzijdse instemming, maar in Ierland beslaat die periode vier jaar en in het Maltese recht is zelfs helemaal geen sprake van echtscheidingen.

Artikel 43
Daarom broeden Frankrijk, Spanje, Italië, Oostenrijk, Luxemburg, Hongarije, Griekenland, Roemenië en Slovenië op een oplossing. De landen zouden voor het eerst in de geschiedenis artikel 43 van het verdrag van de Europese Unie activeren. Dat artikel biedt acht lidstaten de mogelijkheid om de Europese Commissie te verzoeken om een versterkte samenwerking te lanceren. De Commissie kan dat verzoek aanvaarden of weigeren. Indien ze instemt, moet het nieuwe voorstel niet langer unaniem worden goedgekeurd, maar volstaat een gekwalificeerde meerderheid van lidstaten.

Twee snelheden
Niet alleen is het familierecht delicate materie, maar ook politiek ligt de zaak zeer gevoelig. Volgens sommigen wordt een doos van Pandora geopend. De versterkte samenwerkingsprocedure creëert immers het beeld van een tweespalt tussen lidstaten die meer integratie nastreven en lidstaten die hun nationale soevereiniteit hoog in het vaandel dragen.

Bron: De Morgen