Pensioen verdelen na scheiding

Wanneer jullie gaan scheiden heeft de ex-partner wettelijk recht op een deel van het pensioen van de andere partner en moeten de tijdens het huwelijk opgebouwde pensioenrechten verdeeld worden. Het gaat hierbij om de verdeling van het partner- en ouderdomspensioen.

• Partnerpensioen
• Ouderdomspensioen
• Conversie
• Fiscale gevolgen van pensioenverdeling

Partnerpensioen

Op het moment van de echtscheiding vindt er een verdeling plaats van het opgebouwde partnerpensioen (= nabestaandenpensioen) volgens de pensioenwet. De pensioenuitvoerder dient na de scheiding te worden geïnformeerd en is verplicht om het opgebouwde partnerpensioen af te splitsen als premievrije aanspraak voor de ex-partner. Dit wordt dan ook wel bijzonder partnerpensioen genoemd. Maar wanneer er gekozen is voor opbouw van het partnerpensioen op risicobasis, vervalt het recht op het pensioen voor de ex-partner.

Deze voorwaarden gelden ook bij het beëindigen van een geregistreerd partnerschap en de verbreking van een samenlevingscontract indien dit is opgenomen in de pensioenbrief of het reglement van de pensioenmaatschappij. In het geval dat je hertrouwt, krijgt de nieuwe partner niet het gehele partnerpensioen omdat ook de ex-partner recht heeft op een deel hiervan. Het partnerpensioen van de nieuwe partner wordt hierdoor een stuk lager.

Ouderdomspensioen

Ook de verdeling van het opgebouwde ouderdomspensioen vindt plaats volgens de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding (wet VPS). Beide partners hebben recht op de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen. Wanneer jullie allebei een pensioen hebben opgebouwd, dient de verevening over en weer plaats te vinden, zowel bij een echtscheiding als bij een scheiding van tafel en bed. Echter, wanneer jullie er in de huwelijkse voorwaarden voor hebben gekozen om zelf afwijkende afspraken te maken, kan het zijn dat de wet VPS buiten toepassing gelaten wordt. Deze afwijkende afspraak kan ook in het echtscheidingsconvenant worden opgenomen.

Het ouderdomspensioen wordt uitgekeerd aan de ex-partner vanaf de startdatum van het pensioen en wordt uitgekeerd zolang jullie beiden in leven zijn. Bij het overlijden van de ex-partner, krijg je zijn/haar deel er weer bij. Op het moment dat je eerder komt te overlijden, stopt ook de uitkering van het ouderdomspensioen aan de ex-partner.

Belangrijk is dat je de scheiding binnen twee jaar meldt bij de pensioenuitvoerder. In dit geval wordt het pensioendeel rechtstreeks aan de ex-partner betaald. Wanneer de echtscheiding niet binnen twee jaar aan de pensioenuitvoerder gemeld is, vervalt het recht op rechtstreekse uitbetaling en moet je, volgens de wet, zelf het pensioendeel uitbetalen aan de ex-partner.

Conversie

Uiteraard is het mogelijk dat er onder voorwaarden afgeweken wordt van de wettelijke voorschriften voor de pensioenverdeling. Jullie kunnen ervoor kiezen om het pensioen niet te verdelen. Dit moet dan worden vastgelegd in het echtscheidingsconvenant. Daarnaast kunnen jullie kiezen voor conversie. Hierbij wordt het aandeel in het ouderdomspensioen en de waarde van het bijzonder partnerpensioen omgezet in pensioenrecht voor de ex-partner. Zo kan hij/zij zelf bepalen wanneer het pensioen ingaat.

Een nadeel is dat je bij conversie definitief afstand doet van de helft van jouw ouderdomspensioen. Wanneer de ex-partner overlijdt, krijg je dus niet jouw volledige ouderdomspensioen.

Fiscale gevolgen van pensioenverdeling

Bij een standaardverdeling van het pensioen heeft dit geen fiscale gevolgen. Indien hiervan afgeweken wordt, is het nodig om de mogelijke fiscale consequenties in kaart te brengen.